Een vriend vertelt je dat hij ontslagen is en hoe boos hij daarover is – als goede medestander bevestig je dat gevoel meteen. Logisch dat hij boos is! Het is een vreselijk oneerlijke situatie.
Je partner is verdrietig en teleurgesteld dat hij/zij geen promotie heeft gekregen en om je steun te betuigen vertel je dat je dat helemaal begrijpt. En dat doe je ook. Iedereen zou verdrietig zijn in zo’n situatie, denk je. Na al dat harde werk…
Misschien heb je de bovenstaande twee situaties zelf niet meegemaakt, maar ik vermoed dat je zo een ander voorbeeld uit de lucht kunt grijpen dat hetzelfde illustreert. Ik hoor mezelf in ieder geval regelmatig reageren met “Dat is ook logisch hoor!” of “Ik snap het” wanneer iemand aangeeft een willekeurige emotie te voelen als respons op een willekeurige gebeurtenis. Omdat ik denk dat het fijn is voor de ander. Of denk dat het helpt.
We houden er als mensen geloof ik nogal van om andermans gevoelens te bevestigen. Het is logisch dat je bang bent. Logisch dat je boos bent. Logisch dat je je zo voelt. Grappig, vind ik dat. Want is het wel allemaal zo vanzelfsprekend? Volgens mij niet perse.
We vergeten hierbij vaak dat de emoties ontstaan vanuit gedachten die iemand heeft. Met je bewustzijn kan je van elke gedachte een heel spektakel maken door geur, kleur of geluidseffecten toe te voegen. We zijn allemaal in staat om op die manier een volledige realiteit voor onszelf te vormen. Een realiteit die voelt als onwrikbare waarheid. Of het nu een blij, boze of verdrietige realiteit is.
Gedachten zijn altijd – ALTIJD – helemaal zelf bedacht (en dus niet waar). Op enig moment bedenken we gegarandeerd weer iets anders. Wat betekent dat onze emoties altijd tijdelijk zijn, hoe echt ze ook voelen in het moment. Maar het lijkt wel alsof men collectief het idee heeft dat gedachten juist wél waar zijn. Laat me je een voorbeeld geven.
Stel: je auto wordt total loss gereden. Om te beginnen krijg je al gedachten als: “De auto was nog helemaal niet zo oud! Waarom lette die zak nou niet wat beter op? Dit had voorkomen moeten worden!”
Vervolgens bedenk je dat het ook nog eens voor een probleem zorgt, want hoe moet je nu naar je werk? Als je met het openbaar vervoer moet, kom je sowieso te laat en misschien wordt je dan wel ontslagen. Wat een ellende!
Dat soort gedachten maakt dat je je boos, gefrustreerd en gestrest voelt, terwijl je je met andere gedachten anders zou voelen. Je zou ook kunnen denken: “wat een mooie reden om de fiets te pakken en die paar kilootjes kwijt te raken!“ Of: “misschien moet ik dan maar vanuit huis werken nu ik geen auto heb. Dat is lekker.”
Oppervlakkig gezien lijkt het misschien alsof ik je vraag om positief te denken omdat je je daar beter door zou voelen. Er is echter een diepere laag: het gaat me niet om wat je denkt, maar dat je denkt. Dat je denkt, zorgt voor de emoties. Dat je denkt, zorgt ervoor dat je een realiteit kunt creëren. En wat je denkt, is altijd zelfbedacht. Zonder dat we het ons bewust zijn, zorgt ons denken voor een realiteit die echt lijkt maar het niet is.
Onze lieve empathische opmerkingen vertellen anderen onbewust dat hun gedachten waar zijn, wat ervoor zorgt dat dit hardnekkige idee kan blijven bestaan in de maatschappij. Dat is schadelijker dan we door hebben met onze goede bedoelingen. In plaats van dit idee voortzetten kunnen we anderen volgens mij beter even laten uitrazen of uithuilen. Of ze wijzen op het schouwspel in hun hoofd. Kijken of we kunnen helpen hen te laten zien dat het niet klopt. Op de lange termijn véél fijner voor die ander, als je het mij vraagt. 😉