Laatst keek ik een video waarin er werd gesproken over wilskracht en hoe je daar zuinig mee om moest gaan, omdat het op kan raken. En dat riep bij mij zo’n sterke reactie op dat ik daarover wilde schrijven.

Hard werken

Gek genoeg ken ik zelf een periode waarin ik dacht dat mijn passieve leven wel wat wilskracht kon gebruiken. Want ik leefde teveel op de automatische piloot, had nergens echt plezier in, keek teveel tv en sportte niet/te weinig. Toen heb ik een boek met de letterlijke titel wilskracht gekocht. Want daarin zou worden uitgelegd hoe je daar meer van kon krijgen en hoe je jezelf er in kon trainen. Ironisch genoeg heb ik dat boek nooit uitgelezen, want daar had ik schijnbaar de wilskracht niet voor.

Nu, een paar jaar later, ben ik nooit meer bezig met wilskracht. En toch geniet ik intens van het leven, leef ik actiever en sport ik zelfs. Kleine kanttekening, tv kijken doe ik ook nog met veel plezier.
Alles waar ik destijds dacht meer wilskracht voor nodig te hebben, heb ik schijnbaar bereikt (zonder dat ik daar erg in had). Zonder een grammetje (is dat de juiste eenheid om wilskracht te meten?) wilskracht. Daarom sloeg ik waarschijnlijk zo aan bij het horen over wilskracht in die video. Als een goed idee, als belangrijk, als iets wat op kan raken, met andere woorden als iets echts. Haast tastbaar zoals er over werd gesproken.

Dat wil ik in dit stukje met alle liefde onderuithalen. Niet in de minste plaats omdat, als je net als ik er in geloofde, je je enorm stom kan voelen als het niet lukt om die wilskracht te vinden. Met wat ik nu weet logisch, want het bestaat niet. Maar toen ik er wel in geloofde voelde ik me een dubbele loser. Ik was al een loser door mijn passieve en vreugdeloze leven en door wilskracht dacht ik dat om te kunnen buigen. En ja hoor, lukte het me niet eens om dat boek uit te lezen. Die notabene op wetenschap was gebaseerd, dus ik had zelfs de wetenschap kunnen verslaan met mijn passiviteit.

Inzicht

Twee dingen zijn voor mij nu duidelijk geworden als ik naar wilskracht kijk.
Allereerst, wilskracht is niks anders dan enorm je best doen om je denken en daarmee je gedrag te beïnvloeden. Super hard werken dus. Daarbij is het ook nog zo dat je je constant bezig moet houden met wilskracht, want dat ene moment dat je het laat gaan, lig je weer op die bank met je hand in een pak koekjes. Wat je hiermee over het hoofd ziet is dat gedachten komen en gaan en vloeibaar zijn. Je kunt ze niet in je hand vasthouden en al helemaal niet bewerken. Ga maar eens boetseren met water of gebakken lucht. Verdraaide lastig. Dus al die moeite die je stopt in het onder controle houden van je denken en gedrag is tevergeefs.
Het gehaaide is dat het soms lijkt alsof het je wel lukt. Dat je momenten hebt waarop je wel met brute wilskracht lijkt je doelen te bereiken. Maar eigenlijk ben je net een labrat die telkens op een knopje drukt, waarbij er willekeurig de ene keer wel een korrel voer uit het luikje komt en de andere keer niet.

Het tweede aspect dat mij duidelijk is geworden over wilskracht is het ‘waarom’. Waarom wil je eigenlijk wilskracht hebben? Simpel, omdat je iets wil bereiken. En het maakt niet uit wat dat ‘iets’ voor jou is, want het gaat altijd maar om één ding: je goed/beter voelen. En daar zijn vele woorden voor: geluk, volmaaktheid, succes, ware potentie bereiken en ga zo maar door. Welk woord je er ook aan geeft, het gaat om dat gevoel wat je nastreeft. Als ik de wilskracht heb om mijn dieet vol te houden, heb ik een strak lichaam en voel ik me mooi en zelfverzekerd. Als ik de wilskracht heb om mijn scriptie af te maken, haal ik mijn diploma en kan ik carrière gaan maken. Als ik de wilskracht heb om de tv uit te laten, heb ik zoveel tijd over om nuttige/zinvolle dingen met mijn vrije tijd te doen. Zomaar drie willekeurige (oké persoonlijke) voorbeelden wat we denken te bereiken met wilskracht. Met andere woorden het streven naar dat magische gevoel, van oké zijn. Die stip aan de horizon.

Wie je werkelijk bent

Het mooiste van het hele verhaal is dat je wilskracht helemaal niet nodig hebt. Ik heb mijn levensvreugde niet gekregen door wilskracht en zelfs niet door het bereiken van de dingen die ik had voorgenomen te bereiken, ondanks dat ik ze voor een groot deel toch heb bereikt. Wat voor mij alles heeft veranderd in hoe ik naar het leven kijk, is door mij te realiseren dat het gevoel waar ik naar op zoek was er al was. Dat ik daar al die tijd al bovenop zat. Als een schatzoeker die door zijn verrekijker tuurt op zoek naar goud terwijl die bovenop een berg met juwelen zit.

Ik besta uit welzijn en oké zijn. En hoever ik me daar soms van kan wegdenken en hoezeer ik ook zaken kan bedenken die ik nodig heb voor dat gevoel. Ik ben het al. Altijd, of ik het nu doorheb of niet.

Dat heeft alle verschil gemaakt en dat terwijl het boek over wilskracht nog steeds onuitgelezen in mijn boekenkast staat te verstoffen!