In een winkelpassage in Washington D.C. zag ik honderden paraplu’s hangen. Het was natuurlijk een soort seizoensgebonden kunstwerk om de passage wat op te fleuren, maar ik moest er toch een beetje om grinniken. Want wat heb je nou weer aan een paraplu die binnen hangt?
Het voelde voor mij als een mooie metafoor voor iets dat veel mensen regelmatig doen: veiligheid zoeken door pogingen te doen om de buitenwereld of onze omstandigheden onder controle te houden.
Zo leerde ik altijd voor mijn tentamens tot op het punt van waanzin. Ik wist dat ik alles wist wat er te weten viel (of in ieder geval genoeg om het tentamen te halen), maar toch bleef ik mijn flashcards doornemen en de collegeslides bekijken. Als ik het dan onverhoopt toch niet zou halen, kon ik mezelf in ieder geval niet verwijten dat ik niet hard genoeg mijn best had gedaan. Ik wilde controle over de uitkomst van het tentamen, maar als ik die eventueel niet kon krijgen, wilde ik controle over waarom dat zou zijn. Dat het een te moeilijk tentamen was, prima. Maar het mocht niet zijn dat ik het niet haalde omdat ik te weinig geleerd had.
Maar ook hoor je wel eens over mensen die erover denken hun relatie te verbreken, gewoon zodat hun partner dat niet kan doen. Mocht hij/zij het van plan zijn. Want door diegene een stapje voor te zijn, hou je zelf de controle. Alsof de pijn van het verbreken van een relatie anders is als je zelf degene bent die de beslissing gemaakt heeft.
Ook op de werkvloer en thuis zijn er momenten waarop mensen dit gedrag vertonen. Door dat ene mailtje nog maar en keer te checken op spelfouten of het te herschrijven, zodat je nog zekerder weet dat je boodschap overkomt. De vaatwasser maar op één manier willen inruimen omdat je anders het risico loopt dat de vaat niet schoon is. Want er moet controle bestaan over hoe andere mensen je zien. En zelfs over zoiets kleins als vuile vaat.
We helpen onszelf ermee van de regen in de drup: steeds maar op zoek zijn naar controle maakt niet gelukkig. Het kost alleen maar veel tijd.
Terwijl controle proberen uit te oefenen zodat je je veilig kunt voelen ongeveer net zo zinvol als binnen een paraplu ophangen in een huis met een goed functionerend dak. Je hebt geen extra veiligheid nodig, want je omstandigheden zullen je kern nooit kunnen beschadigen. Je bent al oké. Je bent al veilig. Binnen in jou is het al warm en droog. Sterker nog: er kan niet eens regen vallen. Dat zien we alleen niet altijd. 😉
