Nee, dit artikel gaat niet over een verboden liefde – alhoewel de vergelijking misschien best goed te trekken is. 😉 Als je jezelf in een monogame relatie bevindt waarbinnen verliefdheid op een ander ongewenst is, dan kan elke gedachte aan die ander leiden tot een volledige gedachtentrein. Die gaat bijvoorbeeld zo (en lees het even met oplopende snelheid, zoals een gedachtentrein in je hoofd meestal ook in snelheid toeneemt naarmate hij langer wordt): “ik mag niet aan hem denken. Zou ik verliefd zijn? Oh, shit, moet ik het mijn partner vertellen of het voor me houden? Waarom denk ik nu weer aan hem? Hij is zo leuk en lacht zo lief. Jeetje, ik krijg al kriebels als ik hem zie. Nee, ik moet hem ontlopen want deze gevoelens zijn gevaarlijk. Straks loopt het uit de hand en raak ik mijn partner kwijt. En wat zal dat voor de kinderen doen? Die groeien dan op in een gebroken gezin wat ik ze niet toewens. Bovendien had hun vader zich voorgenomen zijn tweede leg niet met een scheiding te confronteren en als dat toch zou gebeuren, te vertrekken. Shit, dan groeien de kinderen op zonder vader!”.
Dergelijke verboden gevoelens herkennen we meestal heel goed en we zijn ons bewust van de aandacht die ze van ons opeisen. Eigenlijk een beetje een obsessie waar we de hele dag mee bezig zijn.
Wat we vaak minder goed herkennen, zijn de verboden gevoelens waarvan we niet door hebben dat we er minstens zo obsessief mee bezig zijn. Alleen meestal minder bewust omdat we er al naar gehandeld hebben voor we het in de gaten hebben.
De verboden gevoelens waar ik het hierover heb, kunnen voor jou anders zijn dan voor mij. En hoe we ze benoemen, zal ook verschillen. Ze zijn subtiel en komen op als een sensatie in je lijf. Een sensatie die je als onprettig ervaart en daarom weg moet. Vaak doen we één van deze dingen als reactie op zo’n sensatie:
- De sensatie komt op, je registreert hem, vraagt je af wat de oorzaak van die sensatie is en verzint een oplossing. Hier schrijven we de sensatie vaak willekeurig toe aan ons favoriete onderwerp (terwijl dat voor jezelf op zo’n moment totaal niet willekeurig lijkt maar juist logisch en correct). De sensatie is ‘spanning’ als je graag nadenkt over angstig zijn, ‘eenzaamheid’ als je focus hebt op isolement of bijvoorbeeld ‘verdriet’ als je neigt naar slachtofferschap. De oorzaak van de sensatie ligt bovendien altijd aan iets buiten jezelf. Bijvoorbeeld bij de enge hoeveelheid mensen waar je je tussen beweegt, het feit dat je alleen aan het wandelen bent of het verlies van je baan. Vervolgens zoek je een oplossing om de oorzaak waaraan je de sensatie toeschrijft, te laten verdwijnen.
- Je komt in actie om de sensatie niet te hoeven voelen. De sensatie komt op en zonder erover na te denken, doe je iets wat je afleidt van het ervaren ervan. Facebook bekijken. Een zak chips leegeten. Een wijntje of sigaretje pakken. De tv aanzetten. Je huis schoonmaken. Het maakt niet uit wat je weapon of choice is, het zorgt ervoor dat de sensatie verdwijnt.
Beide strategieën werken om je beter te voelen – zij het kortstondig. En op lange termijn is het een stuk meer werk dan nodig. Want de sensatie komt terug en de maatregelen om hem te laten verdwijnen verliezen hun kracht waardoor je steeds harder moet werken (of verdoven) om het gevoel niet te hebben. Wat dat betreft zijn verboden gevoelens net pubers: hoe strenger de maatregelen om wat ongewenst is uit te bannen, des te meer het opkomt.
Er is gelukkig een shortcut. Zodra je herkent dat een sensatie in je lijf niets meer is dan dat, kun je hem sensatie laten zijn zonder er méér van te maken. Hoeft er geen verbod op dit specifieke gevoel ingesteld te worden. Als je inziet dat de sensatie echt lijkt maar jouw ware natuur nooit kan aantasten, is het makkelijker het gevoel te laten voor wat het is. Het inzicht dat ook een sensatie slechts een creatie van het denken is en dat er altijd, altijd, altijd een tendens is naar balans, maakt het makkelijker om niets te doen met die tijdelijke creatie. In de wetenschap dat er in elk moment de potentie is tot een frisse nieuwe gedachte (en daarmee een fris nieuw gevoel) is het makkelijker te vertrouwen op het feit dat ook deze sensatie verdwijnt. Waardoor het verbod op het specifieke gevoel kan worden opgeheven, de focus verdwijnt en daarmee de sensatie zijn betekenis verliest.