Waarschijnlijk herken je de inktvlek boven dit stukje wel. Het is één van de tien platen uit de Rorschach test. Een methode die wordt of werd gebruikt als hulpmiddel voor psychologische beoordeling en diagnose. Gebaseerd op ‘de menselijke neiging interpretaties en gevoelens te projecteren’. In dit geval dus op inktvlekken. Speciaal opgeleide psychologen proberen aan de hand van de gegeven interpretaties de diepere persoonlijke karaktertrekken en de impulsen van testpersonen te begrijpen (volgens Wikipedia).
In een mentorgesprek met één van de mensen uit onze opleiding, kwam die vlekkentest toevallig ter sprake. Maar dan als metafoor voor wat er in elk moment gebeurt in de menselijke ervaring. Waar Rorschach inzag dat mensen de neiging hebben om interpretaties en gevoelens overal op te projecteren, gingen wij een stapje verder (dieper?).
Met de realisatie dat alles één Energie is, vergeleken wij de hele wereld van de vorm met een inktvlek uit de Rorschach test. Van zichzelf heeft zo’n vlek, net als de wereld van de vorm, geen enkele betekenis. Maar in de menselijke ervaring worden er in elk moment interpretaties en gevoelens op geprojecteerd. En denken we dus iets te zien wat er eigenlijk niet is. We interpreteren die ene Energie als allerlei verschillende dingen waar we wat bij voelen. Terwijl we dus eigenlijk geen idee hebben waar we naar zitten te kijken! Is dat niet fascinerend?
En we vragen je niet om voortaan schouderophalend ‘de wereld’ in te kijken en alles af te doen als ‘ach, het is toch maar die ene Energie’. Dat kan niet eens. Interpreteren (denken!) en voelen is een razendsnel proces waar we helemaal geen invloed op hebben, omdat we Zelf de ruimte zijn waar het allemaal in plaatsvindt (die ene Energie). We kunnen ons wel realiseren dat dát is wat er gebeurt. Een interpretatie die gevoeld wordt. Niets meer, niets minder en wat een wonder.
Wellicht helpt deze metafoor ons om ergens te weten dat wát we ook waarnemen, het een interpretatie is. Slechts één van een oneindig aantal mogelijke interpretaties. En lees voor ‘interpretatie’ gerust ‘gedachte’, als je in de termen van de 3 principes wilt blijven. Wie weet wordt het makkelijker om met een compleet frisse blik te kijken. Om comfortabel te zijn in het ‘niet-weten‘. Of zelfs in het nooit en niets weten!
Stel dat je op een diep niveau weet dat elke vorm, elke waarneming dus, een interpretatie is, zou het dan nog logisch zijn om te schrikken van wat je waarneemt? Zou de noodzaak om te knutselen aan je interpretaties blijven? Zou het verlangen om de huidige interpretatie om te bouwen tot een nieuwe interpretatie nog voor de hand liggen?
Het leven, de wereld van de vorm, als één grote, van zichzelf neutrale en betekenisloze inktvlek en toch…BAM! In elk moment die interpretatie-met-gevoel. Wij vonden het een mooie metafoor, al is ‘ie, zoals geen enkele metafoor, perfect. Maar wie weet woelt het iets bij je los.