“Je kent me toch? Ik kon niet anders dan…” zegt hij gedecideerd.

Blijkbaar is zijn zoals de man is een reden om je op een bepaalde manier te gedragen. En blijkbaar is dat ook iets dat de man aan de mensen in zijn omgeving vertelt, want schijnbaar is het belangrijk voor anderen om het te weten. Zodat er rekening mee gehouden kan worden. Of zodat er een verklaring is voor het gedrag als het ontstaat.

Het is iets dat je vaker hoort. Het lijkt dus alsof we als mensen erg geneigd zijn om te denken dat we op een bepaalde manier ‘zijn’ als we ons soms op een bepaalde manier gedragen. En ons verplicht voelen een verklaring te geven.

Maar hoe vaak je het ook hoort, er zitten een paar gekke dingen in dat simpele statement. Want waarom willen we onszelf op deze manier in een hokje plaatsen? En waarom is het belangrijk om hiermee gedrag goed te praten of aan anderen duidelijk te maken wat ze van ons kunnen verwachten? Wat denken we precies dat er gaat gebeuren als we ons op een onverwachte manier gedragen?

Ik vermoed dat het iets te maken heeft met een angst voor afwijzing en/of het zoeken naar zekerheid. Want als je op een bepaalde manier bent, weet je hoe je je hoort te gedragen.

Alleen… het is ook ongemakkelijk om niet uit het hokje te kunnen waarin je jezelf hebt ingedeeld. Het kan ervoor zorgen dat je je laat beperken in je gedrag en bepaalde ervaringen uit de weg gaat die best heel leuk hadden kunnen zijn.

Want als je introvert bent, dan ga je misschien niet naar een leuk feestje. Ook al heb je eigenlijk best zin. Als je geen sportliefhebber bent, kan je niet naar de Olympische spelen kijken. Terwijl je dat misschien leuk zou vinden. Als risicovermijdend persoon wil je misschien wel een mooie foto van jou op die rotspunt, maar dat kan niet. Want dat zou ingaan tegen wie je bent. En als je een goeie vader bent en je schreeuwt eens per ongeluk tegen je kind, kan je dan geen lieve papa meer zijn? Dat is best een ongemakkelijk gevoel, kan ik me zo voorstellen.

Zowel binnen als buiten die hokjes is het dus niet fijn. Waarom vertellen we dan toch al die verhalen over hoe we zijn en wat dat betekent?

Zou het niet veel relaxter zijn om gewoon in elk moment te kunnen bepalen ‘hoe’ we zijn? Zonder ons aan vooraf vastgestelde regels te moeten houden of die regels dan weer te moeten breken? Gewoon verschijnen zoals het in dat moment opkomt. Reagerend op de menselijke ervaring die dan aan je verschijnt. Niet volgens het stramien van het beeld dat jij of je omgeving van je hebben. Maar in alle vrijheid kunnen zijn wie je in dat moment – en alleen in dat moment – bent.