Een wandeling door het bos. Geen mens te zien. Er staat een stevige bries. Het piept en kraakt en ruist en knispert. En dan de verwondering: doet het bos dat piepen en kraken en ruisen en knisperen of degene die het hoort? Of wellicht zelfs DAT wat hoort? Waar geluidsgolven vertaald worden naar herkenbare en benoembare geluiden?

Een tijdlijn op Facebook. Er wordt gesproken over ‘de huidige tijd’. Het is een tijd die vervreemdt en verenigt. Een tijd die bar en boos of onzeker is, of interessant en transformerend. En dan de vraag: is het werkelijk de tijd die dat is of doet, in schijnbare samenwerking met een onzichtbaar virus en onze reactie daarop, of is het datgene wat ziet, leest, opvangt en uitlegt?

Allerlei gevoelens. Angst en beven. Onzekerheid en optimisme. Boos- en dankbaarheid. Ons wordt gevraagd om te bepalen en te melden welke gevoelens wij ervaren. En dan de verkenning: zijn ze wel van ‘mij’? Of van datgene wat ik jou noem? Is het een collectieve beweging? Zijn die gevoelens er ook zonder dat iemand ze claimt of labelt? En waar dan?

We zijn gewend alle bovengenoemde dingen los te zien. Los van elkaar en los van ons. We hebben geleerd onszelf te zien als een mens met een ervaring en we hebben geloofd dat het zo werkt. We menen dat er een ik is die een bos ervaart als allerlei materialen, geluiden en beelden. We denken dat wij zoiets als tijd ervaren en dat die tijd een bepaalde ‘kleur’ heeft. Een kwaliteit, is misschien beter gezegd. Een mooie tijd of een afschuwelijke tijd. We zien onszelf als mens met of zonder virus, met ziekte of gezondheid, met angst of in rust.

Maar vandaag vraag ik: zoals het schrijven nu gebeurt, zou alles niet gewoon gebeuren? Het piepen, het kraken, ruisen en knisperen. Het vervreemden, het verenigen, het transformeren. Het voelen, het claimen en het labelen? Als één beweging, zonder afgescheiden delen?

Ik vraag me af of alles wat wij geleerd hebben als afzonderlijke dingen te zien niet in alle eenvoud onder één noemer kunnen worden geschaard: een menselijke ervaring in het van zichzelf ervaringsloze geheel (Mind). Of, anders gezegd: een tijdelijke vorm binnen het tijd- en vormloze.

foto © Rob Tol