Ik las een zeer interessant boekje (Helgoland) over kwantumfysica. Een wetenschap die wat mij betreft dezelfde ‘grond’ heeft als de 3 principes (maar sommige kwantumnatuurkundigen zullen daar misschien anders over denken). Het verhaal gaat dat Sydney Banks, de ont-dekker van de 3 principes die weinig scholing had genoten, ooit een ingewikkeld natuurkundig probleem heeft opgelost voor wetenschappers die daar al een hele tijd mee worstelden. Voor Syd was het logisch hoe natuurkundige fenomenen ’tot stand’ komen door zijn diepe inzicht in de eenheid van vorm en vormloos en de schakel daartussen, die hij ‘Thought’ noemde.
In het boekje wordt helder uitgelegd dat wat wij als de fysieke werkelijkheid zien, uitsluitend interacties betreffen. Dat deed mij denken aan een oud blogje met de titel Bij de gratie van relatie. Hier een beetje over mijmerend, met in gedachten het feit dat er in wezen geen dualiteit is, maar Eenergie (‘It’s all One Energy‘) borrelde het woord intra-actie in me op. Als beschrijving van het wonderlijke gegeven dat die Energie zich schijnbaar opsplitst en dan met ZichZelf interacteert alsof het meerdere dingen zijn. De schijnbare jij en ik, bijvoorbeeld.
Maar in wezen zijn dat dus geen twee van elkaar onafhankelijke ‘dingen’. Ze zijn relatief, zou je kunnen zeggen. Afhankelijk van elkaars schijnbare aanwezigheid. Simpel voorbeeld: hoe zou er hoog kunnen zijn zonder laag? Hoe zou de persoonlijke ‘ik’ kunnen bestaan als er geen ‘ander’ is? Dus is een interactie tussen jou en mij eigenlijk een intra-actie. Een nieuw woord, dacht ik, bijna trots, maar nee. Even Googlen leerde mij dat Karen Barad, een theoretisch natuurkundige en feministische theoreticus, al eerder het concept van “intra-actie” in haar werk introduceerde. Ik citeer even wat ik hierover vond:
In tegenstelling tot de traditionele notie van “interactie”, die suggereert dat afzonderlijke entiteiten op elkaar inwerken, stelt Barad dat “intra-actie” erkent dat entiteiten niet voorafgaand aan hun interactie bestaan. In plaats daarvan worden ze door hun onderlinge relaties tot stand gebracht.In Barad’s woorden: “Intra-actie betekent dat verschillende agentschappen niet als afzonderlijke entiteiten bestaan, maar eerder als een resultaat van hun onderlinge intra-actie.“
In mijn woorden weer: er is Niets, totdat er een intra-actie is. Er is Niets, totdat er (schijnbare) dualiteit ontstaat. Er is Niets, totdat er een ’tegenover’ wordt gecreëerd. Er is Niets, totdat er Denkcreatie is. Dan is er schijnbaar Iets. Even in ‘de praktijk van alledag’ en imperfect beschreven:
Er is geen probleem, totdat jij (of het idee van ‘ik’) het ’tegenkomt’. Dat zeggen we ook hè? “Ik loop ergens tegenaan!” Ik denk dan altijd: “Niet doen joh.” Maar ja, te laat hè? Het is al gebeurd! De intra-actie heeft al plaatsgevonden!
Er is geen ‘werk’, totdat er een intra-actie ontstaat, oftewel: totdat jij iets als zodanig ziet. WerkNEMER wordt 🙂 .
Er kan geen diagnose zijn zonder diagnosticerende entiteit (meestal een mens 🙂 ) (Of: zonder de actie van diagnosticeren).
Er is geen situatie zonder dat ‘ik’ die waarneem en ‘m daarmee een soort mede-creëer.
Er is geen ander, totdat die verschijnt als resultaat van ‘mijn’ (eigenlijk: een) intra-actie. Dan is er een hem of haar. Al is het maar in gedachten!
Het is ook mooi te zien in uitspraken als: ik zie mezelf als…..ik vind mijzelf…..ik ervaar een gevoel van….; allemaal intra-actie tussen het idee van ik en het idee van een beweging in die ik, of een ervaring van die ik.
Als je dit een beetje tot je door laat dringen, is deze al eeuwenoude boodschap of beschrijving (advaita) nogal revolutionair en potentieel transformatief. Mind blowing. Een boodschap waar je niets mee kunt DOEN, dan laten bezinken. Er bewust van worden en beseffen wat de mogelijke implicaties zijn voor de ideeën die je hebt over jezelf, anderen en de wereld. Wat de mogelijke gevolgen zijn voor de verhalen die je vertelt over je zogenaamde zelf, de zogenaamde ander en de zogenaamde wereld. Wat het ‘betekent’ voor je eventuele weerstand tegen de wereld.
Ik sluit dit stukje graag af met een ‘diepe’ quote van Sydney Banks: ‘Seeing Truth is realizing there is nothing but Thought. Even the original Thought of life was Thought. The Truth is, there isn’t even an original Thought. There is only Nothing. The same Nothing is Everything.‘
Afbeelding van Gerd Altmann via Pixabay
