Dit zou je kunnen interpreteren als een slecht-nieuws blog. Maar blijf er even bij want eigenlijk is het goed nieuws ;-).
Er is geen houvast. Nooit geweest ook. Houvast is een illusie waar we met zijn allen enorm aan vastklampen. Wat dan ook weer een paradoxale opmerking is, want als houvast een illusie is, dan is er niks om aan vast te klampen.
Misschien kan ik beter zeggen: we zoeken houvast. Houvast in een liefdesrelatie die ons een idee van veiligheid zal geven (beetje jammer dat die lieve persoon zomaar dood of weg kan gaan). Houvast aan een bepaald banksaldo, een killer body, eeuwige gezondheid, het perfecte of imperfecte maar fijne huis, de opgeruimde kledingkast, het aantal calorieën dat genuttigd wordt, het succes en aanzien of juist de houvast van ongezien achter je eigen voordeur.
De variatie aan dingen waar houvast in gezocht wordt, is groot. Of lijkt groot.
Voor mij ziet het eruit alsof al die verschillende manieren om houvast te krijgen één ding met elkaar gemeen hebben: ze moeten leiden tot een gevoel van veiligheid en controle.
Wat we misschien niet altijd door hebben.
Je hoort zelden iemand zeggen: “Ik wil graag succesvol zijn want dan word ik gezien en dan heb ik veel geld en dan voel ik me veilig” maar wel: “Ik wil graag veel geld verdienen want dan kan ik leuke dingen doen, nu en in de toekomst. Bovendien wil ik graag een bijdrage leveren aan de wereld en dat kan beter als ik rijk ben”.
Niemand zegt: “Als ik 10 kilo lichter ben met strakke buikspieren en een laag vetpercentage, dan zie ik er goed uit, dan houden mensen meer van me en hebben ze bewondering voor me en dan voel ik me veilig” maar wel “Ik voel me gewoon beter en gezonder als ik een gezonder lijf heb”.
En zelden of nooit klinkt de uitspraak: “Als mijn huis ge-Marie-Kondo-ed is, dan heb ik overzicht en netheid, dan zijn er geen gedachten over wat ik allemaal nog moet opruimen en dat ik een sloddervos ben en dat geeft me rust, een gevoel van controle over mijn omgeving en daarmee een gevoel van veiligheid”. Nee joh, we roepen dingen als: “Ik vind opgeruimdheid gewoon fijn”.
En versta me niet verkeerd: helemaal prima natuurlijk, als jij rijk(er), strak(ker) of opgeruimd(er) zijn “gewoon fijn vindt”. Daar gaat dit blogje niet over. Waar het wel over gaat:
Meestal blijven we met dit soort uitspraken aan de oppervlakte van het denken, zonder te beseffen dat we houvast zoeken omdat het leven gewoonweg onvoorspelbaar en eng is. Zonder dat we aan onszelf of elkaar zullen toegeven dat we bang zijn. Voor de dood, om verlaten en alleen te zijn, er niet bij te horen of niet goed genoeg bevonden te worden. In de basis is er weinig variatie in waar we ten diepste bang voor zijn, constateer ik na 10 jaar gesprekken voeren vanuit de 3 principes.
Zodra we onder de oppervlakte van ons denken durven te kijken, komen we allemaal uit bij iets dat zó akelig en angstaanjagend is, dat je, als je niet oplet, razendsnel en ongemerkt weer terug bent bij het verlangen naar (de illusoire) houvast van de grote liefde, de killer body of het opgeruimde huis. Een verlangen dat nooit, maar dan ook nooit de bevrediging zal bieden die je zoekt omdat je houvast probeert te vinden bij veranderlijke zaken. Je klampt je ongemerkt vast aan iets dat onhoudbaar is omdat de aard van het leven verandering is. En op een bepaald niveau wéét je dat, waardoor de angst blijft sluimeren met alle houvastzoekerij die daarbij hoort.
Tot je niet alleen onder dat denken kijkt, maar ervóór.
Wat zie/voel/herken je vóór je denken, voor die angst? Daar waar nog geen woorden zijn. Daar waar het conceptloos en vrij van geloof is?
Als ik deze vraag in mentoring/coachinggesprekken stel, is het antwoord altijd iets als “stilte”, “vrede”, “niks”, “rust”, “okay” of “thuis”.
Zelf noem ik het graag “de constante”. Omdat wat ik zie/voel/aantref vóór het denken, steeds opnieuw hetzelfde blijkt. Het is onveranderlijk.
Iets onbenoembaar bestendigs wat door zijn stabiele aard werkelijk houvast of veiligheid biedt. Hoe cool is dat? De houvast en veiligheid zijn niet daarbuiten waar het altijd veranderlijk is, je BENT de houvast en veiligheid!