Regelmatig krijg ik de term ‘onbegrepen gedrag’ onder ogen. ‘Ha!’ denk ik dan wel eens, ’toen Newton de wet van de zwaartekracht nog niet ont-dekt en omschreven had, was het ook onbegrepen dat alles naar beneden viel. En waarom’. Met zijn inzicht in de werking van het zwaartekrachtprincipe was dat ineens allemaal verklaarbaar en logisch*.
Als je iets niet begrijpt, kun je verder kijken dan je neus lang is. Zoals ik ben gaan doen toen ‘mijn leven’ / ‘omstandigheden’ perfect waren en mijn psyche soms nog steeds onrustig en ongerust was. Uiteindelijk ontdekte ik dat ‘ik’ (n)iets anders was dan ik had geloofd, en dat het menselijk ervaren anders werkte dan me was geleerd, en vond ik de principes die dat eenvoudig beschreven.
Elk menselijk gedrag is met inzicht in de werking van die principes te begrijpen. En wat ik daaruit ook concludeerde: sturen op gedrag is NIET de weg. Natuurlijk kan het handig zijn om gevaarlijk gedrag even (met liefde) te ‘begrenzen’. Totdat er begrip is. En dat begrip; dáár gaat het om. En dan bedoel ik niet het begrijpen van een specifieke situatie, een specifiek persoon, een specifieke gedachtegang, een specifiek gevoel of specifiek gedrag, maar van hoe het in zijn algemeen WERKT, dat mens-zijn, met een psyche die je ware natuur soms overschaduwt en overschrijft. Vanuit principes dus, zoals de wet van de zwaartekracht. Die voor iedereen, altijd (al) en overal ‘werken’.
Nogmaals; sturen op gedrag WERKT NIET (hooguit voor een gedomesticeerde hond). Niet voor je kinderen, al hongeren ze zich halfdood. Niet voor je medewerkers, al blunderen ze zich schijnbaar door de werkdag. Niet voor je familieleden, al zie je ze nog zulke (in jouw ogen) domme dingen doen. Niet voor hele bevolkingsgroepen, al is het nog zo goed bedoeld en (weer: in jouw ogen) voor hun eigen ‘veiligheid’. Niet voor je partner, al erger je je nog zo blauw omdat hij/zij (in jouw ogen) ‘iets’ verkeerd doet. Het werkt niet, want het is proberen in te grijpen op het ‘verkeerde’ niveau. ‘Te laat’ in het proces van creatie. (Bovendien mis je het ‘feit’ van de persoonlijke waarneming en relatie, maar daar zijn andere blogs voor.)
En jawel, misschien, als je tóch per sé wil sturen op gedrag, lukt dat. Dan wordt er misschien ‘geluisterd’ (wat mij betreft een term waarmee meestal bedoeld wordt: ‘doe wat ik wil’), maar dat is dan vanuit angst voor de sturende medemens of verlies (van werk/ waardering), niet vanuit ‘eigen’ inzicht, wijsheid en helderheid. Jawel, misschien kún je dwingen, met fysiek geweld of andere, meer subtiele dreiging of beloningen (!). Jawel, misschien lúkt het je om te manipuleren met een verhaal, als de ander daar (psychologisch) gevoelig voor is en je die ‘zwakte’ (onzekerheid, onhelderheid, een gevoel van afhankelijkheid) aanspreekt. Maar is dat écht en wezenlijk wat je wil?
Mijn suggestie is; besef zelf (!) hoe het werkt, met gedachten, gevoelens en gedrag. Van binnen naar het schijnbare ‘buiten’. …..Daar vloeit vanZelf nieuwsgierigheid naar de medemens en het moment uit voort, in plaats van weerstand daartegen en het proberen te sturen op gedrag. Met begrip van hoe elke ervaring vormkrijgt via het ‘Denken’ (de illusie van dualiteit), spreek je gewoon (heel natuurlijk) de eigen wijsheid (de essentie!) van jeZelf EN je ‘medemens’ aan. Dáár is inzicht beschikbaar, daar zit een frisse blik, van daaruit komt het eureka-moment op, daar vindt men de ALtijd AL aanwezige zekerheid; daaruit volgt passende actie. En tja, misschien ‘resulteert’ het niet in het specifieke gedrag dat JIJ wenst, of wat jij denkt dat er zou moeten zijn, maar wél gedrag dat kloppend is voor dat moment en de schijnbare persoon zélf.
*ja jaaa, ik wéét dat de zwaartekrachtwet van Newton niet de Waarheid is, of het eindpunt in het natuurwetenschappelijk onderzoek. De 3 principes zijn ook niet de Waarheid of het eindpunt voor de psychologie; dat is de realisatie van Eenheid (waar de 3 principes óók naar verwijzen).
Afbeelding van Gerd Altmann via Pixabay