Een gesprekspartner zag iets gebeuren binnen de branche waarin zij opereert. Het nieuws berichtte iets over deze markt, men geloofde het en er werd de volgende dag al gehandeld (letterlijk in dit geval) alsof het waar was. Naar haar luisterend vond ik het heel kenmerkend en fundamenteel voor hoe en wat wij mensen vaak doen:
We horen wat. Op het nieuws, op Sociale Media, van onze moeder of in ons hoofd.
We geloven het. Het klinkt waar of op zijn minst plausibel.
We handelen ernaar. We baseren onze acties op wat we geloven. We doen alsof het waar is.
We horen bijvoorbeeld dat er iets aan de hand is op de woningmarkt omdat iedereen dit roept, de kranten dit schrijven, je schoonzus 50.000 euro meer voor haar flatje kreeg dan ze gevraagd had, een econoom het beweert, de NVM het bevestigt enzovoorts. Het is ‘dus’ waar, we geloven het en gaan er vervolgens bij voorbaat vanuit dat je flink moet overbieden ‘in de huidige woningmarkt’. Dat wordt dan gedaan door velen en daarmee wordt het ook de (tijdelijke) werkelijkheid.
Je zou kunnen spreken van een self fulfilling prophesy. Een bekend fenomeen natuurlijk. Maar dat verliezen we nogal eens uit het oog. Sterker nog; we doen alsof ‘de gekte’ van zichzelf waar is. Een gegeven.
Het zou ook kunnen gebeuren dat wat je hoort een gedachte is. Die gewoon in je opkomt. Ik noem even een heel populaire in onze westerse wereld: ‘ik ben niet goed genoeg’. In allerlei varianten horen we die, intern. Of in boodschappen die uit de buitenwereld lijken te komen (je moet wel….zijn, want anders…) En ja hoor, ook die geloven we en we handelen ernaar alsof het waar is. Misschien blijven we dan ergens zitten omdat we onszelf niet goed genoeg achten om op te staan.
Of we horen dat er gevaar dreigt, in welk opzicht dan ook. We geloven het en handelen ernaar. Alsof het waar is. Als het een praktisch ding betreft (je huis dichttimmeren voor een orkaan), is dat handig. Maar de meeste gevaren en rampen waar we ons op voorbereiden, zijn puur psychologisch.
Wat is het alternatief? Behalve onder je dekbed blijven liggen, nooit meer TV kijken, geen mensen meer ontmoeten, de stekkers uit je Social Media halen en al het interne geleuter overstemmen met een keihard ‘lalalalalalalalalaaaaaaa’ zingen?
Wij stellen voor dat je niet naar de inhoud van gedachten kijkt en die beoordeelt op hun waarheidsgehalte (voor jou), maar nieuwsgierig wordt naar de AARD van gedachten. Van het Denken. Zou het kunnen zijn dat je hele wereld eruit bestaat? Zou het kunnen dat er geen ervaring mogelijk is zonder de tussenkomst van het Denken? Zou het kunnen zijn dat elke gedachte van zichzelf illusoir is en elk moment uniek? Zou het kunnen zijn dat je niet gehouden bent aan beweringen over wie of wat dan ook?
En als dat helder is, zou je ook op je eigen wijsheid kunnen varen? Die al in je zit, in de stilte vóór de herrie van de wereld en alles wat daarin bedacht en beweerd wordt? Kunnen we dáár naar luisteren en op handelen, zonder dat er geloof bij komt kijken?
Afbeelding van mohamed Hassan via Pixabay