In het bos waar ik bijna dagelijks wandel is het heel duidelijk: leven en dood zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zeker in dit herfstseizoen wordt dat zichtbaar. Duizenden paddenstoelen groeien op ‘dode’ boomstronken die zo weer tot leven komen.

Leven en dood zijn twee kanten van dezelfde medaille. In elk ‘nieuw’ leven ligt de dood al besloten. Dieren eten en worden gegeten, als onderdeel van een voedselketen. De één z’n dood is de ander z’n eekhoorntjesbrood. Geen probleem voor de natuur, al heeft alles wat daar onderdeel van is wel een natuurlijke overlevingsdrang.

Bomen groeien naar het licht, konijnen rennen weg voor de vos. De meeste dieren eten. Sommige planten gaan ’s winters ondergronds, andere zijn als éénjarige een korter leven beschoren. Voor een eendagsvlieg wordt het bestaan helemaal snel afgerond.

Elke soort boom, insect, plant en dier heeft een unieke, natuurlijke levensduur die soms bekort wordt door omstandigheden in de vorm van extreem weer, menselijk ingrijpen of een hongerig roofdier. Misschien niet ‘leuk’, maar geen probleem voor de natuur.

Bomen raken ontworteld in een storm of gaan in vlammen op als de bliksem ze raakt. De boswandelende mens vermorzelt per ongeluk wat mieren en meikevers onder zijn schoen of slaat een mug dood op zijn arm. Zwijnen vertrappen een varen en woelen graspollen aan gort. Een ziekte treft een diersoort. Het gebeurt simpelweg allemaal, in een eindeloze cyclus. In ritmes van dag en nacht; van lente, zomer, herfst en winter. Geboorte en dood. Geen probleem voor de natuur.

En nu is daar de mens. Met de mogelijkheid verhalen te vertellen, terug te kijken en vooruit te blikken. De mens met zijn meten en monitoren. Met zijn wetenschap en berekeningen. Met zijn meningen en kaders en verwachtingen en wens tot categoriseren. De mens met dezelfde overlevingsdrang als alle andere soorten. Een overlevingsdrang die echter, door het denkvermogen met al die mogelijkheden, niet alleen natuurlijke bewegingen inhoudt (eten, ademhalen, de trap naar beneden nemen), maar ook vaak tot krampachtig en bang vasthouden leidt; tot rekken en verlengen. Bestrijden en bezweren. Doodgaan lijkt een groot probleem voor de mens.

Misschien zijn we vergeten dat dood en leven onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Dat het twee kanten van dezelfde medaille betreft. Zou wel fijn zijn om dat (weer) te beseffen. Dan kunnen we voluit leven.