Laatst werd ons weer eens gevraagd of begrip van de 3 principes net zoiets is als ACT (Acceptance and Commitment Therapy). Niet zo gek hoor; er wordt in die hoek iets gezegd over het accepteren van ervaringen (gedachten en emoties) waar je geen controle over hebt. Zo krijg je dan een andere relatie met je gedachten en emoties, is het idee. En dat laatste kan in eerste instantie, als je oppervlakkig kijkt, lijken op woorden die wij gebruiken.
Toch is het een compleet andere communicatie. Wij zullen nooit de opdracht geven om een bepaalde ervaring te accepteren of je te richten op (het committeren aan) het veranderen van je gedrag. Wij leggen alleen maar uit hoe elke ervaring tot stand komt. Waar de ervaring uit bestaat. En wat je ware natuur is (de oneindige ruimte waarin de ervaring opkomt en weer verdwijnt). Omdat we dat blijkbaar ergens, along the line van het leven, zijn vergeten. Hoe eenvoudig alles was.
Als bijverschijnsel van inzicht in dit systeem, kun je dan inderdaad wel een heel andere relatie met gedachten en emoties krijgen. Wellicht ga je ze gewoon zien voor wat ze zijn. Voorbijgaande ervaringen; golven in een zee van ruimte.
Ineens zag ik na dit gesprek hoe je kunt checken of een opdracht of suggestie om iets te doen, ‘past’ binnen het begrip/ de metafoor van de drie principes: als een kind van pakweg zes maanden de opdracht of suggestie niet begrijpt, kun je er van uit gaan dat het NIET raakt aan de drie principes. Dat de opdracht of suggestie in alle onschuld is bedacht om iets te fiksen waarvan wij weten dat het niet gefikst, maar begrepen moet worden: een ervaring.
Zo’n baby van zes maanden voelt al. Het doet al, beweegt al, drukt al uit, denkt al, ervaart al, leeft al, IS al. En heeft daar geen probleem mee. Het waant zich (nog) geen afgescheiden ik, weet (nog) niets van eisen en normen. Het verzint (nog) geen toekomst of verleden. Het monitort, vergelijkt en concludeert (nog) niet. Het heeft geen weerstand en streeft niet naar iets beters dan wat er is. De baby zal je glazig of hooguit geamuseerd (?) aankijken als jij het de opdracht geeft om gedachten en emoties te accepteren of om zich te committeren aan gedragsverandering.
Jij voelt, doet, beweegt, drukt uit, ervaart, leeft, BENT net als de baby. Alleen zie jij daar wellicht wel een probleem in. Want je waant je (per abuis) wél een afgescheiden ‘ik’, je denkt te weten van eisen en normen, want dat heb je aangeleerd. Je verzint een toekomst en een verleden. Je monitort, vergelijkt en concludeert misschien continu. Jij hebt weerstand tegen sommige ervaringen en streeft naar wat beters. Jij veert misschien op bij het idee dat je iets kunt DOEN aan je huidige ervaring (van angst of depressie of iets anders wat schuurt en wringt). Jou lijkt het wellicht een goed idee om gedachten en emoties te gaan accepteren en je te committeren aan gedragsverandering.
En dat kan makkelijker. Terug naar de basis. Doorzien wat aangeleerd is.
Wij leggen eenvoudigweg uit wat leven en ervaren nu eigenlijk is. Hoe dat werkt (meestal heel anders dan je dacht!). En wie/wat je van nature al bent (meestal iets anders dan je dacht). Niets meer, niets minder. Wie goed luistert en HOORT wat we zeggen, zou zomaar kunnen concluderen dat er NIETS te accepteren is en ook NIETS om je aan te committeren. Dat je NIETS hoeft te veranderen. Waarmee gek genoeg ALLES totaal kan veranderen.
Het is écht kinderlijk eenvoudig.
Image by PublicDomainPictures from Pixabay
