In Nederland hebben we vrijheid van religie en levensovertuiging, zoals dat zo mooi heet. Het staat zelfs in de Grondwet. Je mag geloven wat je wilt en dat klinkt prachtig. ‘Leven en laten leven’ zeggen we ook wel eens.

Toch maken we naar mijn bescheiden mening onvoldoende gebruik van dat recht. In alle onschuld voelen we ons gedwongen om hetzelfde te geloven als onze ouders. Nemen we onbewust over wat er in onze cultuur of vriendenkring gebruikelijk is om als waarheid te zien. We zijn soms geneigd om klakkeloos aan te nemen wat psychologen of psychiaters of politici zeggen. Als er iets zwart op wit in een rapport of statistiek staat menen we vaak dat wij daaraan gehouden zijn. En soms zelfs de rest van ons leven mee door moeten.

Dus heeft je moeder of je juf ooit tegen je gezegd dat je in enigerlei opzicht niet voldoet aan de normen die zij in haar interne, hoogstpersoonlijke waardebijbel heeft staan, dan kan het zijn dat jij dat gelooft. En vervolgens erg je best gaat doen om daarnaar te leven. Je doet je uiterste best om wél te voldoen. Of je verzet je juist met hand en tand tegen dat idee. Je rebelleert en wordt afvallige van dit geloof. Waarbij je dan even vergeet dat het in de eerste plaats al verzonnen was en dit dus overbodige moeite is (dat mag ook makkelijk!)

Of je krijgt bij de overdracht van je klas dossiers met verslagen, oordelen en labels overhandigd van de kinderen die je dat jaar mag lesgeven. En jij denkt dat dit de (kinder)bijbel is waar jij je begeleiding op moet baseren. Zodat je al vanaf dag 1 met een gekleurde bril naar die wezentjes kijkt. Het kan ook zijn dat jij het helemaal gehad hebt met al die labels en in elk moment met een frisse blik wil kijken naar de leerlingen. Maar je toch, op enige manier, verplicht voelt om de dossiers waar je zo’n weerstand tegen hebt te lezen. Onthoud dan dat het je helemaal vrij staat om te geloven wat er staat geschreven. Je hoeft geen ADHD, ADD, ODD, PDD-NOS aanhanger of volgeling te worden, al staat het nog zo overtuigend in het dossier.

Misschien heb jij (ooit?) een diagnose gekregen van wat we een deskundige noemen op welk gebied dan ook. Een diagnose waar je wellicht blij mee was omdat je eindelijk snapte wat er met je aan de hand was. Maar vergeet niet dat het je ook vrij staat om het niet te geloven, om er geen houvast aan te ontlenen, om er niet allerlei regels op te baseren. (Ik ben HSP, dus kan ik niet…en moet ik wel…)

Ook wat anderen geloven, al dan niet over ons, menen we vaak ofwel in mee te moeten gaan (hetzelfde geloof aannemen) ofwel tegen in het geweer te komen (ons ‘ontworstelen’ aan het geloof). Maar wat nu als je er NIETS mee hoefde (te geloven)? Omdat vrijheid van religie en levensovertuiging je geboorterecht is?

Stel dat er iemand met een Koran of Torah of een ander heilig geschrift aan de deur komt; ben je dan ook bereid direct de inhoud te geloven en je aan de regels te houden? Acht je het nodig de boodschap of boodschapper te bevechten? Of kun je simpelweg vriendelijk bedanken?

Welk geschrift je ook tot’ heilig’ hebt gebombardeerd, de mening van je moeder, de tak van wetenschap of het label van de psycholoog; je hóeft het niet te lezen en geloven. Welke bijbel vol regels je ook aangereikt krijgt of zelf (intern) hebt geschreven in de loop van je leven; je mág ‘m verbranden. Er staat niets in wat belangrijk is of waar je aan gehouden bent. Wat je partner, de buurvrouw, het tijdschrift of de maatschappij ook zegt; het is niet God’s woord dat je hoeft te slikken als zoete koek of waar je je tegen af moet zetten.

En tot slot, niet onbelangrijk; ook alles wat er in jou opkomt, qua gedachten; wie heeft je verteld dat je dát allemaal moet geloven of juist hevig moet bevechten? Realiseer je dit en je bent vrij.

Net als ieder ander trouwens. Die hoef je niet te bekeren tot jouw eventuele geloof. Dat scheelt ook weer een hoop moeite.

Uiteindelijk rest de meer fundamentele vraag: wat is de gelover? Is die wel te vinden? Waar dan? Bestáát die gelover wel? Of is er alleen de ‘activiteit’ van geloven? EN wat is DAT dan? (Leven alsof het waar is zonder dat te onderzoeken, zegt mijn Oudste. En ik geloof ‘m 🙂 )