Valt het je wel eens op hoe vaak we het woord ‘natuurlijk’ gebruiken in conversaties waar we ‘normaal’ bedoelen? Ik geef je een paar voorbeelden.
In gesprek met een journalist: ‘ik kan natuurlijk niet een half jaar stoppen met werken om een boek te gaan schrijven’. Gehoord bij de bakker: ‘je moet natuurlijk wel weten wat je wil in het leven’. En op de televisie: ‘het is natuurlijk wel de bedoeling dat je kind……’ Soms wordt het woord ‘natuurlijk’ ook wel vervangen door ’toch’. Met hetzelfde uitgangspunt; de aanname dat iedereen (of in ieder geval een ‘normaal’ mens) het hier mee eens is. ‘Je wilt toch niet dat ze aan je spullen zitten’. ‘Je hebt toch te maken met regels’. ‘Zo’n website moet er toch een beetje aantrekkelijk uitzien’.
Zodra ik deze woorden in een dergelijke context hoor, weet ik dat we met een persoonlijke aanname te maken hebben die we als onveranderlijke waarheid poneren. Stellingen (gedachten!) waar misschien iedereen het mee eens is, maar die (eenmaal geloofd) een bron van pijn vormen. Want als het waar is dat je niet kunt stoppen met werken en je hebt er toevallig wel zin in, dan is er een innerlijk conflict. Als het waar is dat je moet weten wat je wilt en je weet het niet, dan heb je een probleem. Als het waar is dat je kind bepaalde dingen moet en het kind doet ze niet, dan is er werk aan de winkel. Als het waar is dat niemand aan je spullen mag zitten en iemand doet dat toch, dan is Leiden in last. Als het waar is dat je te maken hebt met regels en je kunt je daar op enig moment niet aan houden, dan kom je in de knel. Als het waar is dat je website er aantrekkelijk uit moet zien en die van jou voldoet (nog) niet aan deze eis, dan moet je onmiddellijk aan de slag.
Maar stel nu…..stel nu dat alles wat wij als waar aannemen, uitsluitend en alleen bestaat uit persoonlijke gedachten? Die weliswaar ‘normaal’ zijn, maar niet ‘natuurlijk’, want aangeleerd? Mijn toetsing hiervoor is heel eenvoudig. Als de aanname voor iedereen in de hele wereld geldt is deze wat mij betreft natuurlijk. En het is interessant om te zien hoe weinig er dan overblijft van al onze regels en ons moeten.
Iedereen valt op de aarde naar beneden.
We hebben allemaal zuurstof nodig om te ademen.
Ieder mens sterft op zeker moment een fysieke dood.
En ik ben zelfs bereid te twijfelen aan deze stellingen. Want weet ik veel hoe de wereld van de vorm nog verandert! Zodra we inzien hoeveel dingen we als vast en waar aannemen die bedacht en veranderlijk zijn, lonkt de vrijheid van het natuurlijke bewegen en steeds minder rekening houden met wat normaal is. Geen vanzelfsprekendheid blijft overeind.
Foto © Rob Tol